Με βάση το Π.Δ. 164/2004 - με το οποίο συμμορφώθηκε η Χώρα μας με Κοινοτική Οδηγία - μονιμοποιήθηκαν συνολικά 35.200 συμβασιούχοι, από τους 75.000, που είχαν υποβάλει σχετική αίτηση.
Η πλειοψηφία αυτών πληρούσε όλους τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη μονιμοποίηση. Αρκετοί, όμως, συμβασιούχοι, εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία αυτή με δόλιο τρόπο, για να διοριστούν μόνιμα στο
Δημόσιο, παρότι δεν το δικαιούντο.
Το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, κατ’ εφαρμογή του νόμου 4250/2014, έχει ξεκινήσει τον επανέλεγχο της μετατροπής των συμβάσεων ορισμένου χρόνου ή έργου σε αορίστου χρόνου, με αποκλειστικό σκοπό την αποκατάσταση του κύρους και της αξιοπιστίας της δημόσιας διοίκησης και των δημοσίων υπαλλήλων.
1. Με ποια νομική βάση γίνεται ο επανέλεγχος;
Με τις διατάξεις του άρθρου 42 του ν. 4250/2014 (ψηφίστηκε το Μάρτιο στην Ολομέλεια της Βουλής) θεσμοθετήθηκε ο επανέλεγχος από το ΑΣΕΠ της νομιμότητας των μετατροπών συμβάσεων εργασίας ή έργου σε αορίστου χρόνου, στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
2. Για ποιο λόγο γίνεται ο επανέλεγχος;
Ο επανέλεγχος γίνεται για να εντοπιστούν και να αποκατασταθούν παραβιάσεις της νομιμότητας κατά τη μονιμοποίηση συμβασιούχων, με τη μετατροπή των συμβάσεών τους σε αορίστου χρόνου, αφού υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για μετατροπές που έγιναν με χρήση πλαστών δικαιολογητικών.
3. Βάσει ποιων κριτηρίων γίνεται ο επανέλεγχος;
Με τα ίδια ακριβώς κριτήρια που προέβλεπε το Προεδρικό Διάταγμα. Η νομιμότητα της μετατροπής ελέγχεται αποκλειστικά και μόνο με βάση τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που ορίζονταν από τις εκάστοτε διατάξεις και σε καμία περίπτωση με βάση νέα κριτήρια. Είναι δε απόλυτα σαφές ότι το Προεδρικό Διάταγμα δεν τίθεται σε αμφισβήτηση.
4. Γιατί ο επανέλεγχος ξεκίνησε από δέκα δήμους;
Πρόκειται για τους δήμους με το μεγαλύτερο αριθμό μονιμοποιήσεων συμβασιούχων. Συγκεκριμένα, τα κλιμάκια ελέγχου έλαβαν στο τέλος Ιουνίου εντολή διενέργειας ελέγχου σε δέκα δήμους. Για την επιλογή τους ελήφθη υπόψη ο συνολικός αριθμός των μονιμοποιήσεων μέσω μετατροπών, με βάση τα στοιχεία που χορήγησε το ΑΣΕΠ. Η διαδικασία ελέγχου θα επεκταθεί σύντομα και σε άλλους φορείς και υπηρεσίες του Δημοσίου.
5. Ποια είναι η συνέπεια για τον ελεγχόμενο;
Αν η μετατροπή της σύμβασης έγινε με την τήρηση όλων των νόμιμων προϋποθέσεων, που προβλέπονταν από τις διατάξεις βάσει των οποίων πραγματοποιήθηκε η μετατροπή, τότε προφανώς ο ελεγχόμενος δεν υφίσταται καμία απολύτως συνέπεια. Αν, όμως, με υπαιτιότητά του, η μετατροπή πραγματοποιήθηκε χωρίς τη συνδρομή των κατά περίπτωση νομίμων προϋποθέσεων, η υπαλληλική σχέση λύεται αυτοδίκαια.
6. Ποιος αποφασίζει για το αν η μετατροπή ήταν παράνομη και αν ο υπάλληλος προκάλεσε την παράνομη μετατροπή;
Αρμόδιο όργανο να αποφανθεί για τη συνδρομή των, κατά περίπτωση, νομίμων προϋποθέσεων είναι το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ).
7. Ποιο όργανο πρότεινε τη συγκεκριμένη διαδικασία επανελέγχου;
Η διαδικασία επανελέγχου, που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, βασίζεται σε ομόφωνη πρόταση της Ολομελείας του ΑΣΕΠ, προκειμένου η Πολιτεία να εκπληρώσει τη θεμελιώδη υποχρέωσή της που απορρέει από τις επιταγές του άρθρου 103 του Συντάγματος για τις προσλήψεις στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τη ρητή απαγόρευση της μετατροπής συμβάσεων σε αορίστου χρόνου.
8. Για ποιες παράνομες μετατροπές προβλέπεται η αυτοδίκαιη λύση της σχέσης εργασίας;
Στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται η μη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων, ερευνάται η τυχόν υπαιτιότητα του υπαλλήλου για την παράνομη μετατροπή, όπως η τυχόν χρήση πλαστών δικαιολογητικών, η υποβολή από τον υπάλληλο αναληθών ή ανακριβών στοιχείων, η παρασιώπηση ή απόκρυψη κρίσιμων στοιχείων, καθώς και κάθε άλλη μη νόμιμη ενέργεια εκ μέρους του υπαλλήλου αναφορικά με τη συνδρομή των κατά περίπτωση νόμιμων προϋποθέσεων για τη μετατροπή της σύμβασης.
9. Ποιος διενεργεί τον επανέλεγχο;
Η έρευνα διενεργείται από κλιμάκια ελέγχου που αποτελούνται από δύο τουλάχιστον έμπειρα στελέχη της δημόσιας διοίκησης. Ο ένας τουλάχιστον είναι επιθεωρητής ή βοηθός επιθεωρητής ελεγκτικού οργάνου του Δημοσίου και το δεύτερο μέλος μπορεί να είναι υπάλληλος του δημόσιου τομέα κατηγορίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.
10. Ζητούνται οι απόψεις των ελεγχομένων υπαλλήλων στο στάδιο του επανελέγχου;
Το κλιμάκιο ελέγχου υποχρεούται, πριν υποβάλει τη σχετική έκθεσή του, να καλέσει τον υπάλληλο για τυχόν πρόσθετες πληροφορίες ή διευκρινίσεις.
11. Πού υποβάλλεται το πόρισμα των ελεγκτών;
Η έκθεση του κλιμακίου υποβάλλεται στο ΑΣΕΠ και πρέπει να είναι εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη. Διαφορετικά, το ΑΣΕΠ μπορεί να την επιστρέψει στο κλιμάκιο για περαιτέρω τεκμηρίωση.
12. Ποια διαδικασία ακολουθεί το ΑΣΕΠ;
Το ΑΣΕΠ, πριν την έκδοση της σχετικής απόφασης, υποχρεούται να καλέσει τον υπάλληλο για ακρόαση. Η απόφαση του ΑΣΕΠ διαβιβάζεται στον αρμόδιο φορέα και κοινοποιείται στο θιγόμενο υπάλληλο. Σε περίπτωση απόφασης του ΑΣΕΠ, με την οποία διακριβώνεται αιτιολογημένα η μη συνδρομή των κατά περίπτωση νόμιμων προϋποθέσεων για τη μετατροπή της σύμβασης σε αορίστου χρόνου με υπαιτιότητα του υπαλλήλου, το αρμόδιο για το διορισμό όργανο του φορέα οφείλει να εκδώσει αμελλητί πράξη, με την οποία διαπιστώνεται η αυτοδίκαιη λύση της υπαλληλικής σχέσης και η κατάργηση της θέσης.
13. Το ΑΣΕΠ διαθέτει τα ατομικά μητρώα των υπαλλήλων;
Το ΑΣΕΠ, κατά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε στο πλαίσιο της εφαρμογής του Π.Δ. 164/2004, λάμβανε μόνο τις αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων που βεβαίωναν ότι συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις, καθώς επίσης και το απογραφικό έντυπο 910, το οποίο συνέτασσε και βεβαίωνε για την εγκυρότητα των δηλωθέντων ο οικείος φορέας. Ο φυσικός φάκελος δεν μεταφερόταν στο ΑΣΕΠ. Συνεπώς, για τη διενέργεια του ελέγχου απαιτείται η πρόσβαση στο ατομικό μητρώο του υπαλλήλου προκειμένου να ελεγχθεί αν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις, σύμφωνα με πραγματικά στοιχεία και δεδομένα.
